KRİZİ FIRSATA ÇEVİRİN
Tüik, Türkiye turizminin 2015’te bir önceki yıla göre % 8,3, 2016 Şubat verilerine göre ise bir önceki yıla göre %10.32 oranında gerilediğini belirtti.
Yabancı turistlerin Türkiye genelindeki ilk tatil tecrübesinin Kuşadası olduğu kabul edilmektedir. Aydın ilimizde, Kültür ve Turizm Bakanlığı 2012 Tesis verilerine göre, Turizm Yatırımı Belgeli tesis sayısı 12, Turizm İşletmesi Belgeli 75 tesis ve toplam 39 704 yatak kapasitesi mevcut. Ancak birçok parçadan oluşması nedeniyle turizm, yöresel ve dolayısıyla ulusal ekonomi içindeki birçok sektörü etkilemektedir. Örneğin, turist harcamaları alışveriş merkezlerini, restoranları, eğlence hizmeti veren işletmeleri, ulaştırma işletmelerini vb. gibi sektörleri doğrudan etkiler; yerel yönetimlerin gelirleri, altyapı hizmetleri, inşaat, tarım vb. gibi alanları da dolaylı olarak etkilemektedir. Bu doğrultuda Kuşadası ekonomisinin %90 payı turizm gelirlerinden oluşmaktadır.
Bilindiği gibi turizm olumsuz olaylardan en çok etkilenen sektördür. Bir turistin yaşadığı iyi bir olay veya deneyim en fazla 3 kişinin ülkeye girişini sağlarken, yaşanan kötü bir deneyim, ülkeye en az 12 turistin girişini engellemektedir. Buna göre bir ülkede turizm sektörünün geliştirilmesi açısından özellikle arz tarafındaki insan unsuru büyük önem taşımaktadır. Sektörde yer alan en üst düzeydeki yöneticiden, en alt kademedeki iş görenlere kadar gerekli niteliklere sahip olmayan bireyler söz konusu ise, herhangi bir krizin yaşanmasına gerek kalmadan sektör gerileme yaşar. Dolayısıyla turizm sektöründe küçük ve büyük etkili krizleri kontrol altına almak için en önemli ilk adım işletmelerde mevsimlik personel yerine turizm mezunu personel istihdamıdır. Kriz öncesi alınan bu tür önlemler krizi stabilize etmek için etkilidir. Kriz esnasında ise küçülmeye gitmek yerine gerek geleneksel medyayı gerek sosyal medyayı kullanarak kontrol altına almak mümkündür. Bu mecralarda ülkenin güvenliğini söylemek yerine multimedya araçlarıyla vurgulamak gerekir. Unutmayalım ki turistlerin %75'i bilgiyi internetten almaktadır.
Krizi Fırsata Nasıl Çevirebiliriz?
Krizin nereden ve ne zaman geleceği belli olmaz. Önemsemediğiniz küçük bir dalga, şirketi yıkıp götürecek bir tsunamiye dönüşebilir. Olası bir kriz durumunda nasıl bir strateji ve hangi taktikleri uygulanması gerektiğini önceden belirlemek gerekir. Yani işin püf noktası: Hazırlıktır. Olası bir krize hazır mıyız? Ne tür krizlerin yaşanabileceği ve bu türlere göre hangi tedbirler alınacağı biliniyor mu? Geçmiş zamanda yaşanan krizlerde yabancı yöneticiler ne tür önlemler aldı? Dünyanın en büyük şirket sıralamasında ilk onda yer alan şirketler bir hafta içinde nasıl yok oldu? Hong Kong’da yaşanan Sars(Şiddetli akut solunum yolu hastalığı) virüs salgınında yönetim ne tür girişimlerde bulunuldu? Avrupa'da kriz nasıl kontrol altına alınıyor?
Kriz öncesi yapılması gereken önemli işlerden biri; Kriz Komitesi ve Kriz İletişimi birimlerini oluşturmaktır. İletişim birimi kriz dönemlerinde izlenecek iletişim stratejisi ve taktikler bütünü olarak tanımlanıyor.
Kriz İletişiminin görevi nelerdir?
Krizin yaşanmaması için tedbir almak, kriz esnasında çözüm üretmek ve bu çözümleri medyaya, müşterilere, kamuoyuna, sektöre sunarak işletmenin ne denli güçlü kaldığını duyurmaktır. Kriz sonrası gerekli yenilikleri, değişiklikleri ilan etmektir. Oluşturulan bu kriz komitesi krizi sınıflandırır, krizin nerden ve nasıl geldiğini tanımlar, tanımladığı kriz türlerine göre bazı önlemler alır. Taktikler geliştirir.
Krizi sınıflandırmak neden önemlidir?
Uygun yönetim ve kurtarma stratejileri söz konusu krizin türüne bağlıdır. Örneğin teknolojik arızalardan meydana gelen bir krizde, halka sistemin yenilendiğini veya düzeldiğini ikna etmek güçtür. Firma, aynı zamanda müşterilerine ilerde benzer sorunlarla karşılaştığında daha iyi çözümler bulacaklarını göstermeli. Sınıflandırma, yöneticilerin yaşanan krizde uyguladıkları yanlış yöntemleri bir sonraki krizde daha etkin bir şekilde başa çıkma ve özgün bir yol izleme konusunda yöneticileri uyarabilir. Fortune Global verilerine göre ABD’nin en büyük 500 şirketinde 7. Sırada yer alan Enron şirketinin bir hafta içinde yok olması kriz iletişimi konusunda çok daha dikkatli ve profesyonel olmayı gerektiğinin altını çizmiştir.
Japonya'da Kriz Yönetimi
2003’te Hong Kong bölgesinde meydana gelen Sars virüsü yiyecek içecek işletmelerinde iki ayda yaklaşık üç milyar dolar zarara sebep olmuştu. Yabancı turistlerin seyahat rotaları değişmiş; yöre halkı dahi dışarda yemek yemeye korkup, alış verişi askıya almışlardı. Yöneticiler kriz yönetimi için belirli bir prosedür izlemişlerdi. Onlara göre iki tür kriz vardır: bunlardan ilki ‘Harici Kriz’ (işletme dışında) iken diğeri ‘işletme içi’ yaşanan krizdir. İşletme harici krizlere sars gibi virüslü hastalıklar, tsunami gibi doğal afetler, sosyal çevreden terör olayları, boykot, grev veya karalama eylemleri, çernobil gibi teknolojinin getirdiği sorunlar örnek gösterilebilir. İç krize sebep olan faktörler ise yönetici hataları başlığı altında toparlamak mümkündür. Buna; kısa vadeli kâr için halkın sağlığına zararlı yiyeceklerin satışına göz yummak(Coca Cola’nın çıkardığı Dasani marka suyun yüksek oranda bromür içerdiğinin anlaşılması), bilerek/farkında olarak bozulmuş malların servis edilmesi ile müşterileri kandırmak, yöneticilerin rüşvet- kara para aklama- vergi kaçırma gibi yüz kızartıcı işlerde bulunması gibi örnekler verilebilir. Yönetici hatalarına örnek olarak, 2001 sonlarına doğru yaşanan ve tarihindeki en yüksek tutarlı iflasını yaşayan Amerika’daki Endron Skandalı’dır. Yine Avrupa yaşanan bir krizi anında kontrol altına alarak fırsata çevirmektedir. Haber alma özgürlüğüne dokunmadan süzgeç haber kavramı getirerek vahşet görüntüler yerine olayın genel bilinirliğini vermekteler. Akabinde kriz masaları oluşturmaktalar. Gerek devlet gerek bireysel dayanışmalar ile ülkedeki kaosu ve ekonomik çöküntüyü asgari etkilenmeye indirgemek için çalışmalar yürütmekteler.
